Friday 10 May 2013

სკოლა5




skola



      rogorc irkveva Cvens sofelSi Zvel droSic yofila bavSvebisaTvis swavla _ ganaTlebis miRebis tradiciuli forma _ skola, romelic mdebareobda dRevandeli skolis Senobis Crdilo _ aRmosavleT mxares, ramdenime aTeuli metris daSorebiT, yofili kolmeurneobis kantoris (dRevandeli mSenebare wminda Tamar mefis taZris) ezoSi. is skola oTxwliani iyo da mas `qarTvelTa Soris wera _ kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoeba exmareboda ilia WavWavaZis xelmZRvanelobiT. am da Tanamedrove skolis adgilas sul adre Tavisufali adgilebi iyo, sadac zogjer fexburTs TamaSobdnen. aq wvimis dros wyali dgeboda da gareuli frinvelebi jdebodnen.
      daaxloebiT 1930naec.ge wels am teritoriaze axladSeqmnili kolmeurneobis obieqtebi ganTavsda, is skola daSales da savaraudod  droebiT erTi wlis ganmavlobaSi soflis erT _ erTi macxovreblis saxlSi ganaTavses. mis mgivrad axali xis skola aaSenes Tanamedrove skolis ukana mxares, iq sadac amJamad kalaTburTis moedania, 2 Ziri maRali palmis ukan. is Zvel skolasTan SedarebiT ufro didi da srulyofili iyo. sxva werilobiTi cnobebi (skolis pasporti da brZanebis wignebi) ki am skolis agebis TariRad 1910 wels asaxelebs, magram romelia amaTgan swori,  dRes amis Tqma Znelia. mis asagebad gamoiyenes amave periodSi komunistur _ aTeisturi reJimis mier gauwyinaris sasaflaoze dangreuli eklesiis masala, am skolaSi dakides amave eklesiis zarebi, xolo misi iatakis gaTlili qvebi skolis saval bilikebad gamoiyenes, romlebic dagebuli iyo WiSkridan  skolamde da aseve sxvaganac. amave qvebiT iyo agebuli burjebic (boknebic), romlebzec skola idga da maTi simaRle daaxloebiT 1,4 metri iyo. am qvebis nawili Semdeg axali skolis fundamentSic (saZirkvelSic) Caayoles, nawili ki ezoSi da mis gareTac gaifanta. es skolac oTxwliani iyo da mas mTavari da aseve skolis ukana samanqano gzis paraleluri mdebareoba ekava.
      daaxloebiT 1946 wels am skolas Crdilo _ aRmosavleT mxares, gzis marTobuli mimarTulebiT, win moxveuli mdebareobiT, kidev miuSenes SedarebiT mcire zomis Senoba,  romlis  oTaxebis xarjzec skolas kidev moemata ramodenime oTaxi da is 7 wlianad gadaakeTes, am minaSenis masalad gamoiyenes abaSis raionis maSindeli sofel kadaris (dRes ukve nasoflaria Zveli abaSis TemSi) mosaxleobis sacxovrebeli saxlebi, romelTa patronebic sxva TanasoflelebTan erTad, lavrenti berias iniciativiT qveynis maSindelma xelmZRvanelebma erT RameSi aasaxles da afxazeTis avtonomiuri respublikis teritoriaze, gulrifSis raionis sofel drandaSi Caasaxles iq qarTvelTa demografiuli mdgomareobis gamosworebis mizniT (drandaSi cixidan 1 kilometris daSorebiT aris maTi dasaxleba, romelsac xalxi mSobliuri raionis saxelis ukvdavsayofad `saabaSos~ eZaxis). es masala Cvens sofelSi adgilobrivma macxovreblebma urmebiT Semozides. skolaSi moswavleTa ZiriTad kontingents Seadgendnen gauwyinarSi, qviSanWalaSi da nawilobriv  pirvel maisSi (grigoliebis quCis) macxovrebeli bavSvebi. im skolaSi pirveli qarTulis gakveTili Caatara cnobilma qarTvelma moRvawem grigol abaSiZem.
      1946 wels (aseve sxva cnobis mixedviT 1934 wels) ki im skolis aRmosavleTis mxaris erT _ erTi oTaxi Suaze gadakedles da amis xarjze skola 8 wliani gaxda, mas saxelad gauwyinaris rvawliani skola uwodes,  manamde ki mas gauwyinaris arasrul saSualo skolas uwodebdnen. Zvel skolaSi samaswavleblo da direqtoris kabineti samxreT _ dasavleTis mxaris bolos, erTmaneTis gverdiT iyo ganlagebuli.  skolaSi yvela oTaxi cal (ukana) mxareze iyo (garda direqtoris kabinetisa) da maT win Ria derefani mdebareobda, romelzec Sua adgilas wina mxridan ramodenimeTvliani kibe iyo midgmuli. derefanSi gakruli iyo warCinebul moswavleTa stendi, lozungi, kedlis gazeTi da sainformacio kuTxe. skolis Senoba daaxloebiT 60 _ 70-ian wlebamde kramitiT iyo daxuruli, Semdeg ki mas Siferi daaxures. es Senoba 1981 wlis zafxulSi gaaremontes. skolaBbuxrebiT, mogvianebiT SeSis RumelebiTac Tbeboda. iqve iyo pionerTa oTaxi Tavisi aRWurvilobiT. ezoSi ki funqcionirebda bufeti, romelSic gamyidvelad mayvala qunTelia, bolos ki nani gaxokiZe  muSaobda (iq TiTqmis yoveldRe  Sesaferisi didi manqaniT mohqondaT purebi,  funTuSebi (bulkebi),  `korJikebi~, kanfetebi, limonaTebi da sxva tkbileuli, axali skolis bufetSi (sadac sasadilo oTaxic iyo, dRevandel SeSis dasayrel oTaxSi) ki wvnian kerZebsac amzadebdnen, iq hqondaT didi macivari, romelic dResac Senaxulia da gazqura), aseve Zveli skolis ezoSi iyo Ria sportuli moedani, saxelosno, beReli, da sxva obieqtebi. garda amisa aq 60 _ ian wlebSi  gaburRes maRali xarisxis,  300 metri siRrmis arteziuli Wa, romelic  dResac mwyobrSia da yvelaze Rrmaa mTels sofelSi. misi wyliT adre mosaxleobac sargeblobda. am adgilis maxloblad iyo skolis ezoSi Casasvleli karebi. ukana ezoSi hqondaT SemoRobili saskolo nakveTi, sadac bavSvebi Sromis gakveTilze Sromobdnen, gamwvanebuli iyo ezoc, sadac xarobda palmebi,  Wadrebi (maTi nawili dResac aris),  buCqebi da sxva mcenareebi.
      1966 wlis ivnisSi sofel gauwyinarSi CairTo eleqtrodeni da ganaTebul iqna skolac,  ramac mniSvnelovanwilad Seuwyo xeli mis Semdgom ganviTarebas.
      Zvel skolaSic aqtiurad mimdinareobda saswavlo procesi, ewyoboda sxvadasxva saxis RonisZiebebi: I klasidan moswavleebs iRebdnen oqtombrelTa,  IV klasidan pionerul, VIII klasidan ki komkavSirul organizaciebSi. skolaSi iyo pionerxelmZRvaneli (meri gogiSvili, lali anakiZe, bolos, axal skolaSi medea xubua), pionerTa razmeuli. oqtombrel bavSvebs mkerdze ekeTaT liTonisagan damzadebuli wiTeli xuTqimiani varskvlavi (`broSka~), romlis centrSi vladimer leninis (ulianovis) bavSvobis saxis suraTi iyo, pionerebis simbolod ki wiTeli samkuTxa yelsaxvevi iqca, erTxans maTac hqondaT samkerde niSani _ xuTqimian varskvlavSi (romelsac zemoT samwveriani ali asdioda) Caxatuli leninis saxe gverdidan. komkavSirelebs aseve mkerdze ekeTaT aseve liTonis patara droSis niSani, romelzec leninis saxe iyo gamosaxuli gverdiTa xedSi. moswavleebs skolis forma ecvaT: biWebs muqi lurji feris Sarval _ kostumi (kostums xSirad marcxena mklavze TeTri niSani hqonda) TeTri perangiT (`saroCkiT~), maT didi Tmis tarebis uflebas ar aZlevdnen;  gogonebs  Savi kaba da TeTri zeda emosaT,  Tmebze ki TeTri bafTa (banti) ekeTaT. skolaSi ewyoboda eqskursiebi sxvadasxva saxis RirsSesaniSnaobebis (istoriuli Zeglebis, muzeumebis, gamoCenil moRvaweTa saxl _ muzeumebis, kulturuli obieqtebisa da samecniero _ teqnikur miRwevaTa) dasaTvaliereblad. moswavleebi xelmZRvanelebTan erTad gamoscemdnen kedlis gazeTebs, monawileobdnen turebSi, gonebriv da sportul SejibrebebSi, sxvadasxva TariRebTan dakavSirebul aRlumebSi (`paradebSi~, 1 maiss, mSromelTa saerTaSoriso solidarobis dRes da 7 noembers, didi oqtombris socialisturi revoluciis dRes, saamisod bavSvebs fizkulturis maswavlebeli daviT (daTiko) jalaRonia amzadebda quCaSi mwyobrad siarulSi), karnaval _ zeimebsa da sxva RonisZiebebSi; agrovebdnen makulaturas, ekalas, jarTsa da TuTis foTlebs abreSumis gamosakvebad,  romelic maSin skolasa da moswavleTa mSoblebs ejdaT. skolaSi bavSvebi iwerdnen Jurnal _ gazeTebs: `dila~, `pioneri~ (pioneruli organizaciis daSlis Semdeg `nakaduli~),  `norCi lenineli~,  `mecniereba da teqnika~ da sxva.
      CvenTan 60 _ ian wlebamde sawerad kalami (e.w. `pero~, romelsac kalmistari hqonda) da melani gamoiyeneboda. liTonis kalmis CaWril wvers xSirad asvelebdnen melniT, romelsac samelneSi asxamdnen. Semdeg ki es kalmebi gaumjobesda, maT rezinis calmxrivad daxSuli mili hqondaT, romelSic masze xelis moWerisa da Semdgomi gaSvebiT melani Seiwoveboda da is weris dros TandaTan qvemoT, kalmis specialuri wverisken TviTdinebiT Camoedineboda, amis gamo misi dasveleba melniT saWiro ar iyo. 70 _ iani wlebis Semdeg ki pirveli avtokalmebic (`pastebi~) gamoCnda, Tumca maTi intensiurad gamoyeneba skolebSi mxolod 80 _ iani  wlebis  Semdeg  daiwyes. avtokalami ungrelma msaxiobma da Jurnalistma laslo binom gamoigona 1930 wels, misi warmoeba daiwyo 1940 wlidan argentinaSi, buenos _ airesSi.
      skolaSi sul adre swavla mcire xans fasiani iyo. Semdeg ki gadasaxadi gaauqmes. saskolo saxelmZRvaneloebsac moswavleebs saswavlo wlis dasawyisSi ufasod urigebdnen,  xolo wlis bolos mas isev skola daibrunebda da momaval wels sxva moswavleebs gadascemda. zogjer ewyoboda komunisturi SabaTobebi (ufro sworad kviraobebi,  vinaidan maSin SabaTs swavla iyo),  romlis drosac bavSvebi da maswavleblebi skolis ezos alagebdnen, rgavdnen nergebs, awesrigebdnen Senobasac. gasakviri ar aris, rom im periodSi saskolo cxovrebas rusuli ideologiis kvali etyoboda.
      gavida sakmao dro da ukve daZvelebuli, xis patara skolis nacvlad saWiro gaxda axali, Tanamedrove kapitaluri skola.  misi mSenebloba daiwyes 1988 wels. maSindeli cxakaiis (dRevandeli senakis) samSeneblo organizaciis xelmZRvanelobiTa da adgilobrivi muSaxelis daxmarebiT 1989 wlis seqtemberSi Cvenma sofelma izeima axali, orsarTuliani, rkina _ betonis filebiT (`sinkarebiT~) agebuli da SiferiT gadaxuruli (masSi asasvlelebia datanebuli), eleqtroficirebuli skolis Senobis gaxsna,  romelic aaSenes Zveli skolis wina mxares da dResac es skola funqcionirebs. misi Senobis sasargeblo moculoba 4490 kuburi metria, romelsac miwaze 750 kvadratuli metri farTobi ukavia. is Zveli skola ki  daSales da gayides.
      amave periods daemTxva respublikaSi swavlebis 11 wliani gegmis ganxorcieleba (manamde swavla saSualo ganaTlebis misaRebad 10 saswavlo wels grZeldeboda): bavSvebi VII klasidan pirdapir IX klasSi gadaiyvanes VIII klasis gauvlelad, amiT ganxorcielda e.w. `naxtomi~. axali skola gaxsnisTanave gadakeTda 9 wlianad da mas ewoda `gauwyinaris arasruli saSualo skola~.
      es skola 1,6 metris simaRlis fundamentze dgas. masSi pirvel sarTulze sul 16 oTaxia, kerZod: I _ IV klasebi,  musikis kabineti pianinoTi, biblioTekis nawili, bufeti, saaqto darbazi, darajis oTaxi, maRalWeriani, saWiro inventariT aRWurvili didi sportuli darbazi, is skolis Senobis aRmosavleT mxaresaa midgmuli ukan moxveuli mimarTulebiT, romlis SesasvlelTan xelmarcxniv aris fizkulturis maswavleblisa da tansacmlis gamosacvleli (moswavleebisaTvis fizkulturis formis Casacmeli) oTaxebi. amave sarTulze aris Semosasvleli (sadac gakrulia skolis matianes, warCinebul moswavleTa da sxva stendebi, sainformacio dafa da xatebis kuTxe) da damxmare saTavsoebi. skolas gverdidan da uknidan kidev aqvs ramodenime karebi, saaqto (is axlaxans amoaSenes) da sportul darbazebSi, aivanSi da SeSebis sawyob (sadac adre bufeti iyo) oTaxSi Semosasvlelad. adre funqcionirebda garderobic, romelsac mzevinar naWyebia (kutaiwereli) xelmZRvanelobda, saskolo biblioTekis gamge ki izolda (izo) grigolia iyo.
      meore sarTulze ganTavsebulia V _ IX klasebi (adre klasebisa da kabinetebis ganawileba oTaxebSi ramdenadme gansxvavdeboda dRevandelisagan), samaswavleblo (televizoriTa da magTi fiqsis usadeno telefoniT), lurji minis filebis kedliani direqtoris kabineti (is adre pirvel sarTulze iyo, sadac axla nana anakiZis klasis oTaxia da iq sakabelo telefonic idga), saTanado materialur _ teqnikuri baziT, masalebiTa da sxva saWiro inventariT aRWurvili fizikis, qimiisa da biologiis gaerTianebuli laboratoria, romelic 2009 wels moewyo. 2007 wlis bolos skolas `irmis naxtomis~ programiT usasyidlod gadmoeca 4 kompiuteri, samaswavleblos gverdiTa oTaxSi moewyo maTi kabineti (merxebi pirveli maisis skolam gadmogvca, romlebic daTo Turqiam mogvatanina cxeniTa da `kaWkiT~), rac didi nabiji iyo Tanamedrove ganaTlebisaken mimaval gzaze, skolaSi aseve gvaqvs abaSis saarCevno olqidan naTxovari qseroqsi, rac sakmaod saWioro xelsawyoa. kompiuterebis oTaxis kar _ fanjrebis gisosebi sxvaTa daxmarebiT murman (muriko) fircxalavam daamzada (`dasvarka~) oleg ratianis saxlSi da adgilze Casva. skolaSi kompiuterebis (informaciuli da sakomunikacio teqnologiebi _ ist) maswavlebeli da araoficialuri sainformacio menejeri laSa surgulaZea. manamde SenobaSi xelaxla gamoiyvanes eleqtrodenis moSlili sadenebi (`Snurebi~). yvela klassa da saswavlo oTaxSi aris maswavleblis magida,  merxebi,  dafa, karadebi, fardebdakidebuli didi Seminuli fanjrebi, qoTnis yvavilebi, sanagve yuTebi, suraTebi, TvalsaCinoebebi da xatebis kuTxe. aseve meore sarTulzea soflis biblioTekis ZiriTadi oTaxic. es ukanaskneli axali kantoris dangrevis gamo aq ganaTavses da mas dRemde iamze vefxvaZe  ganagebs. am samkiTxveloTi, sadac mravali wigni da Jurnal _ gazeTia, moswavleebi da soflis mosaxleoba sargeblobs, zogjer sxva soflelebic modian aq amave miznebisaTvis. aqvea aivani da sxva oTaxebi,  zemoT sul 14 oTaxia. saklaso da sxva oTaxebis umetesobaSi xis wiTlad SeRebili iatakia dagebuli, derefnebsa da sxva adgilebSi ki betonis iatakia, kedlebi da Weri mTels skolaSi aseve betonisaa (baTqaSisaa).  SenobaSi oTaxebi ganlagebulia or mwkrivad,  maT SuaSi derefania (`kalidoria~), sadac gamokrulia cnobil moRvaweTa da sxva suraTebi. Senobis sarTulebi erTmaneTs or adgilas kibeebis saSualebiT ukavSirdebian. winaT mTeli skola Tbeboda qvanaxSirze momuSave centraluri gaTbobis radiatorebiT (`atapleniebiT~),  Semdeg is moiSala da amJamad aq SeSis Rumelebia. Senobas drodadro kosmetikur remontsac ukeTeben da anaxleben inventars; bolo xans miiRes abaSis yofili prof _ teqnikumis merxebi  da skamebi,  aseve moswavlis axali, erTadgiliani 10 cali merxi  skamebiT, Zveli merxebi ki oradgiliania.
      keTilmowyobili da gamwvanebulia 7900 kvadratuli metri farTobis mqone ezo, romlis nawili moasfaltebulia, nawili ki balaxiTaa dafaruli. skolis ezos winidan Semovlebuli aqvs rkinis talRovani furclebis meseri,  mis gaswvriv 2009 wels 18 Ziri tirifi (maTi sarebi) da maT ukan naZvebi darges, aseve aq aris palmebi, dracanebi, buCqebi, yvavilebi da sxva dekoratiuli mcenareebi. aq dResac aris naxsenebi arteziuli Wa, romlidanac wyals xeliT tumbaven (aqaCaveben),  aqve aRmarTulia saqarTvelos xuTjvriani saxelmwifo droSa. ezos danarCeni ori gverdi da ukana mxare ki 1,4 metri simaRlisa da 1,8 metri siganis `ugolnikebisagan~ Sekrul marTkuTxa CarCoebSi Casmuli 2 milimetri diametrisa da 7 santimetri ujredebis (`kletkebis~)  mqone mavTulbadiTaa SemoRobili, romlebTac Ziri Cabetonebuli aqvT.  ezos winidan aqvs mTavari Semosasvleli kari da WiSkari, ukana Robeze ki zemodan adamianis gadmosasvleli kibea. ezoSi aris Zveli skolis droindeli palmis, msxlis, Wadris, Txmelas, tyemlisa da sxva xeebi, ukana mxares Txmelebi da ekal _ bardebi amovida. aq mowyobilia fexburTis, frenburTisa da kalaTburTis Ria moednebi (sadac skolis bavSvebis garda arasaswavlo dros soflis biWebic, vaJebic TamaSoben),  sarbeni bilikebi; aseve aq aris Zveli saqvabes nagebobis naSTi (`kaCigaria~, sadac adre Jani (Janiko) surgulaZe da oTar janjRava muSaobdnen),  soflis N114 transformatori, Wa, patara Senoba, maswavleblebisa da moswavleebis sapirfareSoebi (tualetebi, maT moswavleebi saWiro oTaxs eZaxian) da sxva obieqtebi. adre iyo wylis avzi (romelic jondo Toduas mihyides) da eleqtrotumbo (`nasosi~),  romlebic centraluri gaTbobisaTvis iyo saWiro. aseve Senobis kibeebis axlos mowyobili hqondaT patara meteorologiuri moedani, sadac iyo qaris siCqarisa da mimarTulebis sazomi flugeri,  meteorologiuri jixuri Sig moTavsebuli haeris temperaturis sazomi TermometriT da sxva.
      saqarTvelos damoukideblobis mopovebis Semdeg, Cvens skolaSic daiSala oqtombrelTa, pionerTa da komkavSirTa organizaciebi. maT nacvlad Camoyalibda da erTxans arsebobda bavSvTa organizacia `aisi~. garkveuli cvlilebebi ganicada saswavlo sagnebma da maTma Sinaarsma. ukve yofili sabWoTa kavSiris istoria, geografia da samarTalmcodneoba  amoRebul iqna swavlebidan. aseve Semovida zogierTi axali sagani (magaliTad religia), moxda sxva cvlilebebic. gasuli saukunis 90 _ ian wlebSi Cvens qveyanaSi mimdinare sxvadasxva saxis omebma, areulobebma,  aseve mZime ekonomikurma da kriminalurma situaciam Cvens skolazec iqonia uaryofiTi gavlena: skolis win Camovardnilma Wurvma daamsxvria misi minebi, Sewyda swavla, aseve  moipares ramodenime  xelsawyo, Semcirda moswavleTa raodenoba, gauaresda swavlis xarisxi, maswavlebelTa da teqnikuri personalis (damlagebeli,  daraji,  meezove) xelfasebi didxans ar gaicemoda.
      mogvianebiT gauwyinaris skolaSi ganxorcielda sxvadasxva saxis cvlilebebi: 2000 _ 2004 wlebSi skolaSi funqcionirebda kerZo, fasiani saSualo skolis X _ XI klasebi _ `inteleqti~,  mis Sesaqmnelad saWiro Tanxis nawili gauwyinaris mosaxleobaSi `Camokrifes~, aseve sxvebic dagvexmarnen,  magram Semdeg misi SenarCuneba garkveuli mizezebis (moswavleTa mcire raodenoba, swavlis safasuris arseboba) gamo ver moxerxda da skola isev 9 wliani darCa. Semdeg mas daerqva `sabazo skola~, xolo 2006 wlis Semdeg ki Cveni skolis saxelwodebaa `gauwyinaris sajaro sabazo skola~; gafarTovda misi avtonomia da ramdenadme Seicvala mmarTvelobis formac.
      amasTanave  gauwyinaris skolaSi moRvaweobda da dResac moRvaweobs mravali damsaxurebuli pedagogi.  dResdReobiT skolaSi 17 maswavlebeli muSaobs, esenia: nana anakiZe (dawyebiTi), ciala gogolaZe (dawyebiTi), makrine kobaxiZe (dawyebiTi), nina (nunuka) xoneliZe (musika), spartak verulaSvili (sporti), laSa surgulaZe (qimia, kompiuteri, xelovneba), lali mgelaZe (biologia, Sroma, xelovneba), manana Telia (maTematika), irma wulaZe (rusuli), medea xubua (geografia), enZela verulaSvili (istoria), Tea surgulaZe (qarTuli),  nino (nana) megeneiSvili (qarTuli, (direqtori)), meri kapanaZe (fizika), nino vekua da salome dundua (inglisuri), aseve skolaSi aris cekvis kerZo fasiani wre, adre misi maswavlebeli iyo guram sixaruliZe (samtrediidan), Semdeg zurab JRenti (abaSidan), dRes ki avTandil (avTo) Toduaa, masve aqvs oficialurad qarTuli cekvis saaTic (sofel Zveli abaSidan), skolaSi arCeulia sameurveo sabWo 4 maswavleblisa da 4 mSoblis SemadgenlobiT,  romlis Tavmjdomarea makrine  (maka) kobaxiZe. Cvens skolas aseve hyavs administracia _ buRalteri nino dundua (is da direqtori direqcias Seadgens) da damxmare (teqnikuri) personali: damlagebeli margalita (nana) esakia (axlaxans damlageblad misi Svili ana ratiani gaformda, adre damlageblebi iyvnen: domna, igive madona da vardo Turqiebi, guli surgulaZe, nina sturua) da daraji jemal grigolia (manamde daraji da meezove  oTar janjRava iyo, ufro adre, Zvel skolaSi guram SaTiriSvili, kidev ufro adre (sxvadasxva dros) aseve meezovebi iyvnen Janiko, vano da aleqsandre surgulaZeebi). bufetSi nani gaxokiZis Semdeg mayvala Turqia muSaobda,  2009 wlidan ki _ nana mamforiaa. adre skolaSi dadiodnen Semmowmebeli revizorebi, romlebic ZiriTadad moswavleTa codnis dones amowmebdnen. am skolaSi 1988 _ 1991 wlebSi qarTul enasa da literaturas aswavlda maia ninua (mas Tavisi sadamrigeblo klasic hyavda), romelic Semdeg mcxeTaSi monazvnad wavida deda sidonias saxeliT, is erTxans vanis eklesiaSic iyo.
      Cveni skolis sxvadasxva drois direqtorebisa da maTi movaleobebis SemsrulebelTa arasruli sia Semdegnairad gamoiyureba: giorgi janeliZe, galina saxokia,  biZina gabelaia, biqtor RvaberiZe (is germania _ sabWoTa kavSiris omidan kapitnis CiniT dabrunda), mixeil dondua (direqtorobis wlebi 1938 _ 1939ww. istoria),  v. gigineiSvili  (1939w.), grigol janaSia (1939 _ 1940ww.), luba miqaZe (1940w. qimia, fizika, robert ratianis deda, gauwyinareli), melqisadek (griSa) ratiani (1940 _ 1941ww. istoria, geografia, oleg ratianis biZa, gauwyinareli), mixeil komaxiZe (1941 _ 1942ww. ivane komaxiZis meurve, kutaiwereli), lia SaTiriSvili (1942 _ 1943ww. rusuli, germanuli, murman SaTiriSvilis mamida, pirvel maiseli), aneta xaburzania (1943 _ 1944ww. qarTuli),  oTar janeliZe (1944 _ 1947ww. maTematika, marneli), aleqsandre kupreiSvili (1947 _ 1948ww. maTematika), lili qavTaraZe (1948 _ 1950ww. qarTuli, germanuli, murman SaTiriSvilis bicola, pirvel maiseli), zina comaia (1948w. istoria, geografia, pirvel maiseli), igive lia SaTiriSvili (1948 _ 1950ww.), SoTa (platon) janjRava (1950 _ 1953ww. marneli), avTandil fanculaia (1953 _ 1972ww. istoria, gegeWkoris (dRevandeli martvilis) raion sofel banZidan, is mdgmurad iyo jer tariel surgulaZis, Semdeg ki soso Turqias saxlSi), alalo (aliko) grigolia (1973 _ 1994ww. fizika, marneli), enZela verulaSvili (1994 _ 2004ww. istoria, pirvel maiseli), nino megeneiSvili (2004 wlidan dRemde, qarTuli, gauwyinareli, mis direqtorad mosvlas win uZRoda konfliqturi situaciebi). direqtorebi skolaSi ama Tu im sagansac aswavlidnen, maT hyavdaT moadgile _ saswavlo nawilis gamge (magaliTad alikos dros enZela verulaSvili,  nanas dros, bolos ia migineiSvili iyo).
      magram rogorc yvela, aseve Cvens skolaSic upirveles yovlisa mTavaria wesieri da ganaTlebuli Taobis aRzrdis sakiTxi. es skola Cveni soflis yvelaze didi dawesebulebaa. aq dRes 65 moswavle, 40 vaJi (biWi) da 25 gogona swavlobs (ZiriTadad gauwyinaridan, aseve qviSanWalidan  swavlobs, nawili siRaribis zRvars qvemoT myofi ojaxebidanaa. iyo dro, roca gauwyinaris skolaSi mniSvnelovnad meti raodenobis, 150 da meti moswavle  Rebulobda ganaTlebas da isini  erTxans or smend (cvlad) dadiodnen. gakveTilebis dadgomisa da gamosvlis dros (gakveTili 45 wuTiania, dasveneba ki 10 wuTiani, winaT 20 wuTiani didi dasvenebac  iyo,  diliT swavla 9 saaTze,  xolo zamTarSi 10 _ is naxevarze iwyeba da 3 saaTis Semdeg mTavrdeba, 4 _ 7 gakveTili dReSi klasebis mixedviT) morige maswavleblebi eleqtrozars, rodesac deni ar aris xelis zars rekaven (Zveli skolis eklesiis zarebi daikarga), isini meore sarTulzea, adre pirvel sarTulzec iyo denis zari. skolaSi bavSvebi dilas modian, maT wignebi, rveulebi da saskolo nivTebi (romelTac mSoblebi TviTon  yiduloben, rac garkveul sirTules warmoadgens, Tumca ukve ramodenime welia pirvelklaselebs saxelmZRvaneloebsa da CanTebs ufasod urigeben, 2010 wlis seqtemberSi ki wignebi xelmokle ojaxebis bavSvebsac ufasod gadasces) zurgisa da mxarze gadasakidebeli CanTebiT moaqvT; isini Sin swavloben gakveTilebs, asruleben saSinao davalebebs, skolaSi iTviseben maswavleblis mier axlad axsnil gakveTilebs, weren saklaso, testur, sakontrolo da laboratoriul (praqtikul) samuSaoebs; aseve isini monawileoben turebSi, konkursebSi, olimpiadebSi, sportul da sxva  RonisZiebebSi. adre diliT, Tu Sesaferisi amindi iyo, gakveTilebis dadgomamde fizkulturis maswavleblis, daTiko jalaRonias xelmZRvanelobiT skolis ezoSi dilis varjiSebi (`fizariatka~) ewyoboda. yovel klass Tavisi damrigebeli hyavs. gauwyinaris Zvel skolaSi daaxloebiT 1950 wlamde ucxo enad germanuli iswavleboda, Semdeg ki ucxo ena franguli iyo, dRes ki inglisurs aswavlian (saqarTvelos damoukideblobis mopovebis Semdeg rusulic ucxo enis saxiT iswavleba). skolaSi periodulad iwveven mSobelTa krebas, sadac mSoblebs acnobenN maTi Svilebis warmatebis,  yofa _ qcevisa da problemebis Sesaxeb,  codnis donis amaRlebisa da siZneleTa daZlevis mizniT dasaxaven Semdgomi moqmedebis gzebs.
      moswavleebi saswavlo wlis bolos xSirad abareben gamocdasa da testirebas; saaxalwlod da saswavlo wlis bolos sportdarbazSi awyoben karnavals, zeimsa da sxva sanaxaobebs. zogjer, religiur dResaswaulebze isini skolidan eklesiaSi mihyavT, aseve dadian eqskursiaze, koncertebsa da sxva Sesaferis RonisZiebebze. skolaSi drodadro cirki da gasarTobi sanaxaobebis warmomdgenebi modian.  90 _ ian wlebamde kviraSi 6 dRes swavlobdnen (kviras isvenebdnen), Semdeg ki 5 _ dRian swavlebaze gadavidnen, SabaTsa da kviras dasvenebis dReebia. bavSvebs ianvris TveSi saaxalwlo _ saSobao ramodenimekvirian, zafxulobiT ki ivnis _ agvistos TveebSi 3 Tvian ardadegebze uSveben, aseve isveneben zogierT religiur da saero dResaswaulebzec. axali saswavlo weli komunistebis dros 1 seqtembers iwyeboda, damoukideblobis periodSi ki axali saswavlo wlis dadgomis TariRi umetesad 15 _ 20 seqtemberia, zafxulobiT moswavleTa daTxovnebi ivnisis Sua ricxvebidan iwyeba. aseve adrindeli Sefasebis 5 niSniani sistema (moswavleebs niSnebs dRiurebSi uwerdnen) 10 qulianiT Seicvala,  pirvel klasSi ki qulebi ar iwereba da gakveTilebi 35 wuTiania, Ddidi  dasveneba ki _ 40 wuTiani. 2009 wlidan ki saqarTvelos skolebSi moswavleebi 12 klass amTavreben. Cveni skolis damTavrebis Semdeg, zafxulSi  moswavleebi mSoblebis daxmarebiT eqskursias, bolo zarsa (sportul darbazSi) da banketis sufras awyoben. gauwyinaris skolis kursdamTavrebulTa nawili Semdeg X klasSi swavlas pirveli maisis sajaro skolasa (sadac dRes direqtori rita gogiSvilia, saswavlo nawili _ eleonora arvelaZe, iq 200 _ ze meti  moswavle da 21 maswavlebelia) da sxva saswavleblebSi agrZelebs; adre ki 9 klas damTavrebulTa nawili abaSis ukve gauqmebul profteqnikumSic agrZelebda swavlas, sadac muSaobda Cveni Tanasofleli jemal okujava. skolaSi miRebuli codna _ gamocdileba axalgazrdebs farTod uxsnis gzas cxovrebis Semdgom etapebze aqtiuri moRvaweobisaTvis. sxvadasxva dros aq swavlobdnen bavSvebi, romlebmac Semdeg did warmatebebs miaRwies rogorc adgilobrivi, aseve saqarTvelosa da saerTaSoriso masStabebiT,  miiRes maRali samecniero xarisxebi da araerTxel asaxeles mSobliuri skola, maT Sorisaa SemdegSi saqarTvelos parlamentis (dRes ukve yofili) maJoritari deputati abaSis raionidan Tengiz kalandaZe, energetikis dargis maRalCinosani iveri SalamberiZe, fesburTeli sevasti Todua da sxvebi.
      Cveni skola kvlav agrZelebs sasaxelo TaobaTa aRzrda _ gamoSvebis metad sapasuxismgeblo  process!

რომა4


YyofiliZvelikantora


gauwyinaris centrSi, iq sadac axla wminda Tamar mefis saxelobis taZari Sendeba, adre leninis saxelobis kolmeurneobis kantora da ezo iyo. is XX saukunis 40 _ ian wlebamde cnobili revolucioneris, mixa cxakaias saxels atarebda.  am ezoSi adre xis kantora idga, Semdeg is daSales da iqve axlos 1973 wels qvis (gareTa mxare tufis gaTlili qvebis, SigniTa kedlebi ki aguris iyo) kantora aaSenes, romelic 1 metris simaRlis fundamentze idga da Siferis gadaxurva hqonda. iq iyo mowyobili oTaxebi, kabinetebi, sadac muSaobda molare, buRalteri, statistikosi, damlagebeli  liana aSveTia (manamde ki venera TedoraZe, luba janjRava) daraji (yarauli) guram SaTiriSvili da SoTa fircxalava. aq momuSaveTa nawili igive iyo vinc axal kantoraSi muSaobda. sxvadasxva dros kolmeurneobis Tavmjdomareebi iyvnen galaqtion arvelaZe, kapiton gogiSvili, galaqtion Todua, iulia dundua, kolia CargeiSvili, daviT melia, karlo grigolia, konstantine qunTelia, WiWiko dundua, Salva vasaZe, sergo ratiani (Tavmjdomared muSaobda 1954 _ 1970 wlebSi), robert ratiani (1970 _ 1982ww.), Teimuraz dundua (1982 _ 1985ww.), isev robert ratiani (1985 _ 1990ww.), vaJa kopaleiSvili (1990 _ 1991ww.) (iyvnen sxva Tavmjdomareebic). bolo Tavmjdomare aqac iyo igive malxaz Turqia (1991 _ dan kolmeurneobis daSlamde, 1994 wlamde). axal kantoraSi gadatanamde aq iyo ganTavsebuli soflis biblioTekac, romlis gamge Jenia frangiSvili iyo. kantoras ukana mxares hqonda patara darbazi, erT oTaxSi ki satelefono sadguri (ats) moawyves, romelic soflis maSindel satelefono qsels emsaxureboda. mogvianebiT kantora liana aSveTias saxlis win axal SenobaSi ganaTavses,  Tumca es Senoba ki nawilobriv mainc moqmedebda. mis gverdiT 1993 wlis 23 oqtombers, samoqalaqo omis dros, RamiT aqac Camovarda Wurvi, ris Sedegadac Senoba dazianda. es Senoba kolmeurneobis daSlasTan erTad nel _ nela ganadgurda, 2012 wels ki soflis axalgazrdebma maSindeli kantoris SemorCenili kedlebi daSales da misi qvebi da agurebi maxloblad daalages, rac Semdeg taZris mSeneblobisaTvis gamodgeba.
      am kantoris ezoSi iyo Zveli xis sawyobi,  romelic daingra. adre sxva adgilidan aq iyo gadmotanili qaTmebis fermac. aseve ezos wina mxares, skolis Robis gverdiT agebuli iyo berketis meore sawyobi, sadac `nasipad~ Rebulobdnen qatos da sxva produqtebs. Semdeg ukana mxares aages didi rkinis sawyobi, romelic garedan dafaruli iyo furclovani SiferiT. iq inaxavdnen koleqtivis yanebSi moweul didi raodenobiT siminds, xaxvs, Warxals (boloks) da sxva Wirnaxuls. hqondaT simindis eleqtrosafSvneli (dasaTes siminds ki xeliT fSvnidnen, raTa marcvlebi safSvnelis kbilanebs ar daezianebinaT) da sxva mowyobilobebi. bolos es sawyobic daSales da gayides.  maT garda kolmeurneobas kidev ekuTvnoda soflis meRoreobisa da mesaqonleobis fermebi, soflteqnikis ezo da mTeli saxnav _ saTesi miwebi.
      ufro adre, am adgilis wina mxares iyo patara xis saparikmaxero, sadac parikmaxerad aqvsent grigolia muSaobda. mogvianebiT is dRevandel avtobusis gaCerebasTan gadmoitanes da iq parikmaxeri jer vaxtang (vaxto) Turqias mama, konstantine (kolia) Turqia iyo, Semdeg ki zestafoneli andro.  90 _ ian  wlebSi aqve  axlos,  qviSanWalis gzis mxares zaza Turqiasa da vaxtang goToSias kuTvnili,  betonis filebze mdgar patara vagonSi ganTavsebuli  kooperativi, komerciuli maRazia iyo, sadac gamyidvelad sxvadasxva dros nana janjRava, nana surgulaZe   da Sorena aSveTia muSaobdnen.
      kantoris ezo sul adre eklebiT iyo SemoRobili, Semdeg ki Robe gaaumjobeses. momdevno wlebSi ki is winidan liTonis talRovani furclebiT SemoRobes, romelsac maRaziasTan patara Casasvleli kari hqonda,  danarCeni gverdi da ukana mxare ki  mavTulbadiT iyo SemoRobili,  romelic Tavis mxriv 1,3 metri simaRlisa da 2,5 metri siganis `ugolnikebiT~ Sekrul marTkuTxa CarCoebSi iyo Casmuli, romlebsac zemoT figurebi hqondaT. adre am ezos didi WiSkaric  hqonda oTar janjRavas saxlis win. aq sasoflo _ sameurneo teqnikis simravle iyo: sxvadasxva markisa da tipis kombainebi, traqtorebi (`belarusi~,  `mtz~,  k _ 701,  `dt~,  `t _ 150~, muxluxebiani (`cefebiani~) da sxva)  da satvirTo avtomobilebi, `belarusis~ cicxviani (`komSiani~) eqskavatori, sawamlavi manqanebi, guTnebi, saTesebi, kultivatorebi, farcxebi, diskebi, saTadarigo nawilebi, asawevi meqanizmi (e.w. `tali~), didi, satvirTo manqanebis saswori, sawvavis avzebi, aseve mudmivi Sroma da garja am (da aseve sxva) adgilebis ganuyofeli simboloebi iyo. kantoris gverdiT didi xe idga, mis qvemoT ki `skameikebi da stoli~ dadges. adre axlandel birJasTanac iyo maRali xe, romelic mere moWres da misgan farcxi gaakeTes. aq, imdroindel kolmeurneobaSi mezobeli soflebidanac muSaobdnen meqanizatorebi, mZRolebi, gamremonteblebi, agronomi, muSebi. bolo dros meqanizatorebi (traqtoristebi) iyvnen: adgilobrivebi _ vitali rurua, Saqro quTaTelaZe, romani surgulaZe, satvirTo avtomanqanis (`kamazis~) mZRoli robert (demuri) janjRava, avtobusis mZRoli gulTaS ratiani da sxvebi; sxva soflebidan da abaSidan meqanizatorebi iyvnen: gia (gialo) gegeSiZe, zaur zaqraZe, mogel mindaZe, rezo migineiSvili, noSrevan, emzar (gulwiTela) da nodar gabelaiebi, mamuka TedoraZe, gamremontebeli nukri lasareiSvili, sawyobis gamge jondo Todua (adre gamgeebi iyvnen  akaki Tofuria,  buWa surgulaZe, Jora SalvaZe)  da sxvebi, ufro adre ki aq sxva mravali adamiani muSaobda. koleqtivSi muSebi gaerTianebuli iyvnen ramodenime brigadaSi, romlebsac brigadirebi xelmZRvanelobdnen, kerZod: jemal Todua, ivane arvelaZe, mamia janaSia, murman SaTiriSvili, bondo loria. yanebSi dadiodnen meveleebi (magaliTad sergo xaJomia, SoTa koxreiZe, kowia grigolia), romlebic mas pirutyvisagan mwyemsavdnen. koleqtivSi da sxvaganac warmatebul muSebs aZlevdnen fulad premiebs, sigelebs, medlebs, zogjer maT gazeTebSic werdnen, iSviaTad televiziiTac gamoaqveynes. maSin komunisturi partiis wevroba TiTqmis savaldebulo iyo. imdroindel kolmeurneobis farTobebSi mravali saxis mosavali mohyavdaT: umetesad simindi, aseve Wvavi, Svria, xaxvi, Warxali (boloki), kitri, pomidori, lobio, rehani, gerani, bazeliki; ufro adre ki bamba da rami, romelTac kolmeurneebi uvlidnen da maT SromadRes, xelfass uwerdnen. Sromis meti wili meqanizebuli iyo, ramodenimejer yanebSi sasuqi Sesaferisi TviTmfrinavebiTac ki moayares, romlebic abaSis asafreni zolidan mofrinavdnen. farTod gamoiyeneboda azotiani, fosforiani da kaliumiani sasuqebi, herbicidebi, Sxam _ qimikatebi da mcenareTa dacvisa da movlis sxva saSualebebi. nakveTebSi da kolmeurneobis kantoris ezoSi drogamoSvebiT skolis moswavleebic dahyavdaT samuSaod. soflelebs yanebi gapirovnebuli hqondaT, romelTac koleqtivi xnavda, farcxavda, diskavda, Tesavda, akultivaciebda, sasuqs ayrida, patronebi ki Toxnida da mosavals iRebda. siminds yanebSi texavdnen da ramodenime dRiT konebisagan mowyobil did kaloebSi inaxavdnen, Calas ki iqve zvinavdnen. rodesac traqtori moiclida da mas Tavmjdomare nebas darTavda, masze mibmul `lafets~ datvirTavdnen da mosavali sawyobis ezoSi mihqondaT. koleqtivSi momuSaveT dawesebuli hqondaT gegma, e. w. minimumi, romliTac gaTvaliswinebuli raodenobis mosavals Tu ver moiyvandnen, maSin mTel mosavals (simindi, Cala) koleqtivSi Caabarebdnen, xolo Tu am gegmas gadaaWarbebdnen, am SemTxvevaSi namatis 30% _ s Sin gaatandnen, danarCens kolmeurneobaSi daatovebinebdnen. 80 _ iani wlebidan ki es wesi abaSis maSindelma raikomis mdivanma, guram mgelaZem Secvala da kolmeurneebs moweuli mosavlis naxevars aZlevdnen,  mxolod maT garkveuli raodenobis yveli Tu xorci unda mieyida saxelmwifosaTvis, es wesi aseve sxva drosac ramdenadme Secvlila; yovelive aRniSnuli mosaxleobaSi garkveul ukmayofilebas iwvevda. 70 _ ian wlebSi eduard SevardnaZis iniciativiT abaSasa da foTSi ganxorcielda e. w. abaSisa da foTis eqsperimentebi, romlis drosac mosaxleobas kerZo sakuTrebaSi misces miwebi da cxovelebi, rasac garkveuli mniSvneloba hqonda maSindel periodSi. sawyobis Senobebsa da ezoSi dayrili mosavlis nawili (simindi, xaxvi) fuWdeboda da usiamovno suni da orTqli asdioda. erTxel samuSaos Sesrulebis dros avtoamwe  (`amwekrani~) gadabrunda da misi mZRoli imsxverpla, aseve iyo sxvaTa daSavebisa da Sxam _ qimikatebiT mowamvlis SemTxvevebic. bolo xanebSi ezos wina WiSkari gaauqmes,  samagierod ukan didi sagoravi WiSkari daayenes, saidanac teqnika moZraobda. mis gverdiT ki patara,DdarajisTvis gankuTvnili blokis Senoba iyo, romelSic aseve eleqtroSeduRebis (`svarkis~) aparati inaxeboda. mis ukan ki arteziuli Wa funqcionirebda.
      aq winaT,  80 _ ian wlebamde sawyobisa da maRaziis kedlebze gakrul ekranze RamiT, Ria cis qveS kinofilmebs atarebdnen, romelsac soflis mosaxleoba interesiT Sescqeroda.  maSin kinomeqanikosebi iyvnen ivliane kaWarava,  Semdeg tite (titiko) CxaiZe (oriveni abaSidan iyvnen), aseve leri anakiZe (marneli). imdroindeli filmebi Zalian grZel, gamWvirvale daxveul lentebze iyo Cawerili erTmaneTisagan mcired gansxvavebuli naxatebiani kadrebis saxiT, es xveuli saTanado kinoaparatSi brunavda da mZlavri naTuriT misi moZravi gamosaxuleba linzebis gavliT ekranze efineboda, am dros xmac ismoda.  denis Semosvlamde kinoebs eleqtrogeneratoriT uCvenebdnen. bolos ki filmebi ukve axali kantoris darbazSi tardeboda.
      1991 wels, saqarTvelos damoukideblobis gamocxadebisa da ssrk _ is daSlis Semdeg wlebSi,  qveyanaSi Seqmnilma socialur _ ekonomikurma krizisma, omebma da saerTod maSindelma mdgomareobam rogorc mTeli qveynis masStabiT, aseve Cvens sofelSic daangria da gaapartaxa kolmeurneoba (1994 wels),  teqnikis nawili Seisyides, nawili ki daimsxvra da miiTvises. sawyobebi daangries, wina mxares mdgari berketis sawyobi marina Toduam Seisyida, daSala da waiRo. bolos Seiqmna agrofirma, romelic formalurad amxanagobis saxeliT ramdenime xans arsebobda, mas sofelSi nakveTebic aqvs, misi xelmZRvaneli karlo guguSvili (abaSidan) iyo. ukve yofili kolmeurneobis ezos irgvliv Semovlebuli mavTulbade axsnes da dainawiles, xolo wina liTonis RobiT sasaflaos wina mxaris nawili SemoRobes. iq mdgari xeliT sabrunebeli asawevi meqanizmi, e.w. `tali~,  dRes ezos ukan dgas, xolo maRaziisa da sawyobebis nangrevebi traqtorebiT mTlianad gawmindes.  aseve aq 2010 wlis bolos,  dekemberSi, skolisaken sam mwkrivad  darges nosiridan motanili feixoias nergebi, Robis gayolebaze ki wiwvovani mcenareebi, am dros ukve es adgili axali RobiT iyo SemoRobili.






ზაფხული 3


zalikos saxerxi


meore quCaze mcxovreb zaal (zaliko) xaJomias ukana ezoSi aqvs patara saxerxi da xis dasamuSavebeli saamqro, romliTac Cvenive da sxva soflebidan sargebloben adamianebi. is deniT Tavis ezoSi mdgari sakuTari,  N 144 transformatoridan maragdeboda, magram Semdeg is transformatori gauTiSes da saxerxi da saamqro wisqvilis transformatorze SeaerTes. 2010 wels zalikom  Zveli saxerxi daSala da ukana mxares axali, ukeTesad mowyobili saxerxis aSeneba daiwyo.




Yyofilimesaqonleobisferma



Mmeore quCis bolos yofili mesaqonleobis fermaa. is sul adre rionis maxloblad idga. Semdeg ki is 1967 wels, dRevandeli fermis nangrevebis wina mxares aaSenes (aseve Zvelad, am midamoebis axlos, amJamindeli mosaxleebis adgilas xarebis dasabmeli xis Senobac hqondaT agebuli). 1975  wlidan ki ukve mis win axali, berketis fermis SiferiT daxuruli grZeli Senobebi aages, sadac manamde bazelikis sanerge meurneoba iyo. am fermis farTo ezoSi (romelic dResac SemoRobilia mavTulbadeebiT da win didi WiSkari uyenia) mowyobili iyo wylis avzebi, auzi, saTanado milgayvaniloba,  sasilose nagebobebi, sacavebi, saTavsoebi da sxva tipis saWiro Senoba _ nagebobebi.  fermas hqonda vrceli saZovari. iq samuSaoebi meqanizebuli iyo, rac aadvilebda adamianTa Sromas da zrdida mis nayofierebas. ferma deniT Tavisi transformatoridan maragdeboda. Zroxebi liTonis gisosebian galiebSi (`kletkebSi~) iyvnen moTavsebulni, maT win hqondaT sapireebi sakvebisa da wylis misaRebad. saqonlis organuli narCenebi (nakeli) eleqtroZraviani lentiseburi transportioriT Senobis gareT gadioda, romliTac Semdeg yanebis niadags anoyierebdnen. aq mowyobili iyo pirutyvis sakvebis gadamamuSavebeli saamqro Sesabamisi aRWurvilobiT, aseve saTavsoebi da muSa _ mosamsaxureTa oTaxebi. Zroxebs erTxans eleqtrosawveli aparatebiT wvelidnen, maTi raodenoba sul 500 Zroxas Seadgenda. am fermaSi Rebulobdnen rZes (is specialuri bidonebiTa da cisterniani avtomobilebiT mihqondaT), yvels, sulguns, romlebsac xorcTan erTad saxelmwifos abarebdnen. Tavis mxriv ki ferma uxvad maragdeboda koleqtivSi moweuli simindiT, CaliT, TiviT, amzadebdnen siloss (kombainiT nedlad aRebul,  daqucmacebul siminds Cayridnen amoSenebul betonebs Soris,  e.w. koSkebSi, mas daayridnen marils da traqtorebiT datkepnidnen, rac zamTarSi pirutyvisaTvis noyieri sakvebi iyo), aseve aq Sesabamisi avtomanqanebiT `nasipad~ modioda qato da cxovelebisaTvis saWiro preparatebi. adgili hqonda adamianisa da cxovelebis brucelozis SemTxvevebs. mravali sofleli muSaobda iq da iRebdnen saTanado gasamrjelos. bolo dros muSebi da mwvelavebi iyvnen ivane lifareiSvili,  venera,  tariel da roman surgulaZeebi, izolda (izo) baraTeli, ninuca janjRava, vardo Turqia da sxvebi; veteqimi _ nora TuTaraSvili, zooteqnologi _ oleg ratiani, laboranti ki cico xubua iyo. am mecxoveleobis fermis gamgeebi sxvadasxva dros iyvnen grigol korZaia, konstantine qunTelia, Semdeg evtex (tuxuna) Turqia (gamge iyo 1974 _ 1987ww.), misi gardacvalebis Semdeg, 1987 wlidan misi Svili zurb Turqia am fermis bolo gamge iyo (adre iyo sxva gamgeebic). kolmeurneobis daSlasTan erTad es fermac gauqmda. pirutyvi Caabares, teqnika da SenobaTa nawili daSales da gayides. amJamad aq erTi didi da oTxamde patara Senoba da wylis avzia SemorCenili.  misi ezo ki yanebad da saZovrad daanawiles;  is mogvianebiT baCuk kopaleiSvilma Seisyida. am adgilebis win WaburRilis milidan TviTdinebiT mudmivad gamoedineba maRali xarisxis arteziuli wyali, romelic zogjer mosaxleobas miaqvs Sin sasmelad.

ჩვენი სახლი

გამარჯობათ

GgauwyinarissaZovari

gauwyinarSi sul sami saZovaria, erTi maTgani qviSanWalisken mimavali gzis pirasaa, sadac mowyobilia misi patara karebi pirutyvisa da adamianebis Casasvlel-gamosasvlelead, aseve iqve axlos aris didi, armaturebisagan Sekruli WiSkaric. mTeli saZovari SemoRobilia mavTulbadiT (`setkiT~), eklebiani mavTulebiTa (`kaliuCi sinebiT~) da cocxali RobiT _  `sangrebiT~,  romelic 42 heqtar mindorsa da tyes moicavs. aq 43 mosaxle boris Turqiasa da arsena surgulaZis ojaxebis CaTvliT meore quCis mosaxleobamde aZovebs daaxloebiT 120 _ 150 sul saqonels. am adgils 80 _ iani wlebis Sua periodamde kolmeurneoba xnavda da Tesavda, Zroxebs ki mosaxleoba maSindel goSaxis saZovarze mierekeboda. Semdeg ki es teritoria SemoRobes da sabalaxod gadaakeTes.  mogvianebiT,  90 _ iani wlebis bolos mas Semoumates mis ukan arsebuli yanebis miwebi, ris Sedegadac am sabalaxos ukana sazRvarma did arxamde,  e.i. qviSanWalis sazRvramde miaRwia. saZovris Robis toli monakveTebis movla _ patronoba mosaxleobam iTava. mas adre mwyemsebi hyavda, romlebic Robes aremontebdnen da yuradRebas aqcevdnen mas Sig Rorebi rom ar Casuliyvnen; isini yovelTviurad am sabalaxoTi mosargeble ojaxebisgan garkveul Tanxas Rebulobdnen.  eseni iyvnen: meqi da baxva surgulaZeebi, mixeil (miSa) lolua, goCa da jambul janjRavebi, gia quTaTelaZe. Semdeg ki saZovars mosaxleoba uvlida monacvleobiT or _ ori ojaxi erT dRes,  sxvebi momdevno dRes da a.S. saZovris sargeblobisaTvis mcire gadasaxadi dResac SeaqvT saxelmwifo xazinaSi.
es saZovari agreTve moicavs qarsacav zols _ qarsafars, romelic WiSkris maxloblad iwyeba da mTel sabalaxos gasdevs qviSanWalis farTobebis dasawyisamde. is da soflis sxva tyeebis zolebi 1951 _ 1953  wlebSi darges. aq iyo evkaliptis (rac dRes araa SemorCenili) xeebic. am tyis dasawyisSi aris ori Tavisufali adgili, zoli, romelSic gia da Saqro quTaTelaZeebi siminds, xan kidev nesvs da sazamTros Tesavdnen. es tye ZiriTadad wiwvovani (naZvi, fiWvi da sxva) iyo, Semdeg is 90 _ iani wlebis bolos sxva tyeebTan erTad murad grigolias (pirvel maiseli) xelmZRvanelobiT moWres da gayides, aq ki axali xeebi amovida, umTavresad foTlovani: ZiriTadad Txmela, aseve Wadari, iSviaTad aris wiwvovani mcenare naZvic,  garda amisa miwaze da xeebze  Zalian moedo gauvali nar _ ekalic (e. w. gvinZReebi, burduebi, Jverebi, mwareebi, trifoliatebi, xviarebi, suroebi, inZgliebi, sadac ekalasa da mayvals krefen). aq da soflis sxva adgilebSic binadrobs gareuli cxovelebi: tura (romelTa kivilis xma Ram _ RamobiT xSirad ismis sofelSi), kverna, kurdReli, zRarbi, ku, erTxel Svelic gamoCnda; aseve mRrRnelebi (Tagvi, Txunela (fuRu)), qvewarmavlebi (gveli, zloki, xvliki), mwerebi (koRo,  buzi, kalia, maxra, xoWo), Wiebi, lokokinebi, matlebi, amfibiebi (bayayi), frinvelebi: tyis qaTami, `RarRia, kokorina~,  ixvi, indauri,  yvavi,  yorani, Zera, ofofi,  mwyeri, SaSvi, guguli, molaRuri, beRura, Citebi da sxva. zogierT maTganze, romelic sakvebad vargisia, adamianebi nadiroben meZebari ZaRlebis TanmxlebiT, xolo maTi nawili gansakuTrebiT tura,zogjer mosaxleobaSic Semodis da maT nazaralebs xolme.

პ მაისის saZovr



gauwyinarSi, pirveli maisis mxridan Semosvlis adgilebSi, vaJa goToSiasa da mayvala Turqias ezoebs Soris aris karebiani biliki, romliTac mosaxleoba daviT arevazovisa da vaso goToSias saxlis CaTvliT saqonels mierekeba saZovarze (am bilikis saZovarTan SeerTebis adgilas meore karia), romelic mosaxleobis ukanaa ganfenili vitali surgulaZis ukana ezos mimdebare  teritoriebis CaTvliT; is aseve esazRvreba xboebis sabalaxos da yanebis nakveTebs. es saZovari pirveli maisisaa, Tumca masSi gauwyinaris mravali mosaxlec abalaxebs Zroxebs da misi mniSvnelovani nawili gauwyinaris teritoriazea. am sabalaxos ukana nawili vaso goToSias ezos ukana adgilebis sisworemde adre gauwyinaris meRoreobis fermis ezos ekuTvnoda.

მეორე ქუჩის saZovარი


Cvens sofelSi kidev erTi saZovaria meore quCis mosaxleobis ukana mxares. zviad janaSiasa da malxaz xaJomias ezoebs Soris aris biliki, mis bolos karebia da is Semdeg uerTdeba am saZovars. iq monaWeri da kvlav amosuli qarsafari, aseve tyemlebis, Txmelebisa da sxva xeebic, modebulia nar _ ekalic.
meore quCis bolos maxloblad, baCuki kopaleiSvilisa da rezo fircxalavas ezoebs Soris aris meore biliki, romlis bolos karebia da isic aseve amave saZovars uerTdeba da masac mosaxleoba iq pirutyvis Casarekad da ukan gamosarekad iyenebs.